ตับ! อวัยวะสำคัญ สารพัดประโยชน์ ที่หลายคนมองข้าม

ในร่างกายคนเรามีอวัยวะทั้งภายในและภายนอกหลายส่วนประกอบกันอยู่ ซึ่งแต่ละส่วนก็มีหน้าที่และความสำคัญแตกต่างกันไป ด้วยความที่ร่างกายเรามีอวัยวะเยอะมากๆ ทำให้หลายคนดูแลแต่ละส่วนไม่ทั่วถึง โดยเฉพาะอวัยวะภายในที่มองไม่เห็น ถ้าให้พูดถึงอวัยวะภายในที่สำคัญหลายคนคงมุ่งไปที่หัวใจ เพราะเมื่อหัวใจหยุดเต้นเท่ากับชีพจรก็จะหยุดลงด้วย แต่จริงๆ แล้วมีอวัยวะภายในอีกส่วนที่สำคัญและทำหน้าที่หลายอย่างมากๆ แต่มักโดนมองข้ามและไม่ค่อยใส่ใจ นั่นก็คือ ตับ มาดูกันว่าเจ้าอวัยวะที่ชื่อว่าตับ มีหน้าที่อะไรบ้าง และสำคัญอย่างไร

ตับคืออะไร?

ตับถือว่าเป็นอวัยวะที่ใหญ่ที่สุดในร่างกายรองลงมาจากผิวหนัง และเป็นต่อมที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย โดยปกติในผู้ใหญ่ตับจะมีน้ำหนักเป็น 1 ต่อ 50 ของน้ำหนักตัว ตัวอย่างเช่น ถ้าคุณมีน้ำหนัก 50 กิโลกรัม ตับของคุณจะมีขนาดเท่ากับ 1 กิโลกรัมโดยประมาณ จะมีลักษณะนุ่ม มีสีชมพูอมน้ำตาล คล้ายกับลิ่มวางอยู่ตรงช่องท้องในกระบังลมข้างขวา โดยมีซี่โครงห่อหุ้มเป็นเกราะกำบังอยู่ บางส่วนจะพาดวางอยู่บนกระเพาะอาหาร ปลายด้านซ้ายสุดจะชี้ไปทางม้าม และบนพื้นผิวด้านล่างของตับยังมีถุงน้ำดีวางอยู่ด้วย

การไหลเวียนของเลือดในตับ

ในส่วนของตับจะได้รับเลือดดีหรือเลือดที่มีออกซิเจนสูงมาทางหลอดเลือดแดงตับ และมีเลือดดำที่นำมาจากลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ และตับอ่อน ผ่านหลอดเลือดดำซุพีเรีย มีเซนเทอริค นอกจากนั้นยังมีเลือดจากม้ามผ่านทางหลอดเลือดดำ ม้าม ซึ่งหลอดเลือดทั้งสองจะรวมกันเป็นหลอดเลือดดำพอร์ทัล แล้วเข้าสู่ตับเพื่อนำสารอาหาร สารเคมีต่างๆ ที่ได้จากการดูดซึมบริเวณทางเดินอาหาร และผลผลิตจากการทำลายเม็ดเลือดแดงจากม้าม เข้าสู่กระบวนการต่างๆ ภายในเซลล์ตับ ถึงกับต้องกุมขมับกันเลยใช่มั้ยคะ แต่ไม่เป็นไร จำแค่ว่าตับมีทั้งเลือดดีและเลือดดำไหลเวียนอยู่ก็พอแล้ว

หน้าที่ของตับ

ตับจะมีการทำงานที่ค่อนข้างซับซ้อน ดูได้จากการไหลเวียนเลือดในตับได้เลย งงสุดๆ แล้วอย่างที่บอกเอาไว้ว่าตับเป็นอวัยวะภายในที่สำคัญมากๆ ส่วนหนึ่ง ตับจึงมีหน้าที่หลายอย่าง จะมีอะไรบ้างไปดูกัน

1. ตับเป็นผู้สร้างสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย

หลายคนคงสงสัยว่าตับจะเป็นตัวสร้างสารอาหารได้ยังไงในเมื่อสารอาหารคือสิ่งที่เรากินเข้าไปทุกวัน แต่จริงๆ แล้วอาหารทุกอย่างที่เรากินเข้าไปในร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นพวกคาร์โบไฮเดรต อย่างแป้ง น้ำตาล โปรตีนจากถั่ว เนื้อสัตว์ ไข่ นม หรือจะเป็นไขมัน เกลือแร่ วิตามิน รวมไปถึงยารักษาโรคต่างๆ หรืออะไรก็ตามแต่ที่กินเข้าไป ร่างกายจะไม่สามารถดูดซึมสารอาหารเหล่านั้นไปใช้ได้เลยในทันที จะต้องผ่านกระบวนการย่อยในส่วนต่างๆ ก่อน ทั้งส่วนกระเพาะและลำไส้เล็ก จนอาหารที่กินเข้าไปกลายเป็นอณูขนาดเล็กพอที่ร่างกายจะดูดซึมเข้าไปในหลอดเลือดดำได้ แล้วตับจึงจะทำหน้าที่ในการจัดเก็บสารอาหารอณูเล็กๆ เหล่านั้นไว้ตามแต่สมควร แล้วนำมาสร้างสารอาหารที่จำเป็นต่อการทำงานของร่างกาย เช่น สร้างโปรตีนอัลบูมิน ซึ่งเป็นโปรตีนที่ช่วยอุ้มน้ำและเกลือแร่เอาไว้ในหลอดตับยังเลือด นอกจากนี้สร้างสารอื่นๆ หลายอย่าง รวมไปถึงการสร้างโปรตีนที่ช่วยในการแข็งตัวของเลือดด้วย

2. ตับเป็นคลังกักเก็บสารอาหาร

ตับจะทำหน้าที่ในการกักเก็บสารอาหารต่างๆ สะสมเอาไว้ใช้เมื่อถึงเวลาที่ร่างกายต้องการ เช่น เปลี่ยนน้ำตาลกลูโคสให้เป็นไกลโคเจนและเก็บเอาไว้ในตับ เมื่อร่างกายเกิดต้องการพลังงานขึ้นมาตับก็จะดึงไกลโคเจนกลับมาเป็นกลูโคส แล้วส่งต่อไปให้ร่างกายนำไปใช้เสริมการทำงานในส่วนต่างๆ นอกจากนี้ตับยังทำหน้าที่กักเก็บสารอาหารอื่นๆ อย่างวิตามินและสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายอีกหลายชนิด เอาไว้ให้ร่างกายดึงไปใช้ในเวลาที่ขาดแคลน หรือใช้ในการย่อยสลายไขมัน ช่วยให้ย่อยอาหารได้ง่ายขึ้น

3. ตับมีหน้าที่สร้างเกลือน้ำดีและน้ำดี

น้ำดีและเกลือน้ำดีจะถูกสร้างขึ้นโดยตับเพื่อเอาไว้ทำหน้าที่ในการละลายไขมัน ส่งผลให้การย่อยอาหารง่ายและสะดวกยิ่งขึ้น หลังจากนั้นน้ำดีที่ถูกใช้ในการย่อยอาหารไปแล้วจะถูกขับออกมาทางท่อน้ำดี ส่งต่อผ่านมาที่ลำไส้เล็ก และสุดท้ายจะถูกขับถ่ายออกมาพร้อมอุจจาระของเรานั่นเอง แต่ถ้าเกิดว่าในร่างกายมีการอุดตันทางท่อน้ำดีเกิดขึ้น สารต่างๆ ที่ผ่านการย่อยจะเกิดการอุดตัน และตัวน้ำดีเองก็จะย้อนกลับเข้าไปในเส้นเลือด ก่อให้เกิดภาวะดีซ่าน ตัวเหลืองได้

4. ตับทำหน้าที่เป็นศูนย์รีไซเคิล

นอกจากตับจะทำหน้าที่สร้างและกักเก็บสารอาหารที่จำเป็นเอาไว้ใช้ในยามที่ร่างกายต้องการแล้ว ตับยังมีหน้าที่ดึงเอาโปรตีนที่เก่าเก็บมาหมุนวนกลับมาใช้ได้ใหม่อีกครั้งด้วย

5. ตับมีหน้าที่ขับถ่ายของเสียและสารพิษต่างๆ

หน้าที่นี้น่าจะเป็นข้อที่ทุกๆ รู้กันอยู่แล้ว นั่นก็คือ ตับมีหน้าที่ขับถ่ายของเสียและสารพิษต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นยาหรือสมุนไพรต่างๆ ที่กินเข้าไป ตับจะทำหน้าที่คอยกรองสารอาหารที่ดีเก็บเอาไว้ในร่างกาย ส่วนที่เป็นของเสียหรือเป็นพิษต่อร่างกาย ตับจะพยายามขับออกทางปัสสาวะ หรือไม่ก็ขับถ่ายมากับน้ำดี แต่ถ้าหากกินสิ่งที่ไม่มีความจำเป็นต่อร่างกายในปริมาณมากๆ อาหารเสริมที่ไม่ได้คุณภาพหรือสมุนไพรบางชนิด ซึ่งบางทีตับก็อาจจะไม่รับรู้ถึงประโยชน์ของสมุนไพรและยาเหล่านั้น ส่งผลให้กลายเป็นความเสี่ยงที่ตับจะเปลี่ยนสารจากยาหรือสมุนไพรเหล่านั้นเป็นสารพิษที่อันตรายต่อร่างกาย ก่อให้เกิดโรคตับอักเสบในภายหลังได้ มาดูกันว่ามีสารตัวไหนบ้างที่พิษ

• แอมโมเนีย เป็นขยะที่เกิดจากการย่อยสลายอาหารโปรตีน ตับจะเปลี่ยนแปลงแอมโมเนียให้เป็นยูเรีย ส่งผ่านไตให้เป็นน้ำปัสสาวะออกทิ้งไป
• สารบิลิรูบิน เกิดจากการหมดอายุขัยของเม็ดเลือดแดง ซึ่งเม็ดเลือดแดงจะมีอายุประมาณ 120 วัน โดยม้ามจะเป็นผู้ทำลายเม็ดเลือดแดงที่หมดอายุแล้วเปลี่ยนให้เป็นสีเหลืองไปเกาะกับอัลบูมิน ลอยไปตามกระแสเลือดเพื่อให้ตับเก็บเอามาย่อยสลายเป็นสารบิลิรูบินแล้วฝากส่งไปกับน้ำดี ทิ้งผ่านลำไส้ออกไปนอกร่างกายพร้อมกากอาหาร
• ฮอร์โมน ที่อวัยวะผลิตขึ้นมาใช้ในหน้าที่ต่างๆ เมื่อฮอร์โมนเหล่านั้นหมดอายุ หรือมีมากเกินความจำเป็น ตับก็จะเก็บมาทำลาย
• ยา ถือเป็นสิ่งแปลกปลอมที่ตับไม่รู้จัก เป็นสารเคมีที่หลุดเข้าสู่กระแสเลือด ตับจะพยายามเก็บไว้ในฐานะของสารพิษเช่นเดียวกับสารพิษอื่น หาทางปล่อยทิ้งต่อไปด้วยเช่นกัน
• แอลกอฮอล์ จากเครื่องดื่มต่างๆ ก็มีฐานะเป็นสารพิษเหมือนยาเช่นเดียวกัน แต่มีขอบเขตของพิษมากกว่ายา ตรงที่ปริมาณมาสู่ตับมักจะมากเกิน เซลล์ตับรับมือสารพิษไม่ไหว จึงอาจบาดเจ็บในรูปของตับอักเสบ หรือเซลล์ตับตาย ในรูปของตับแข็ง

6. ตับเป็นเกราะกำบังชั้นดีของร่างกาย

ตับไม่ได้ทำหน้าที่เพียงแค่นั้น ตับยังคอยทำหน้าที่สร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย ทำหน้าที่ปกป้องและทำลายเชื้อโรคหรือสิ่งแปลกปลอมต่างๆ ที่ผ่านเข้ามาในร่างกายด้วย ถือเป็นเกราะกำบังที่สำคัญของร่างกายเลยทีเดียว

นอกจากนี้ตับยังทำหน้าที่ช่วยร่างกายสร้างโปรตีนวิตามิน วิตามินเอ และคอยเก็บธาตุเหล็กที่เกิดจากการที่เม็ดเลือดถูกทำลายอีกด้วย

ดีท็อกซ์ตับนั้นสำคัญ

หน้าที่ของตับเยอะจนน่าตกใจเลยใช่มั้ยล่ะคะ แต่เพราะว่าหลายๆ คนไม่รู้ถึงหน้าที่ของมัน เลยมองข้ามแล้วทำร้ายตับอยู่บ่อยๆ พอเจ็บปวดถึงจะมารักษาดูแล จะดีกว่ามั้ยถ้าคุณได้ดูแลตับตั้งแต่มันยังมีสภาพที่ปกติอยู่ ดีท็อกซ์ทำความสะอาดเอาสารพิษที่ตกค้างอยู่ออกไป MikaNutra Cleanser อุดมไปด้วยสารสกัดจาก Superfood 4 ชนิด

• Psyllium husk
• Apple Cider Vinegar
• Wheatgrass
• Vitamin C

ที่ทำให้การดีท็อกซ์ทำงานอย่างเต็มประสิทธิภาพ ช่วยให้ระบบในร่างกายทำงานได้ตามปกติ หมดกังวลเรื่องสารพิษตกค้างในร่างกาย โดยเฉพาะการขับสารพิษของตับ อย่าปล่อยให้ตับทำงานหนักจนวันที่สายเกินไปนะคะ

ติดตามอ่านบทความเกี่ยวกับสุขภาพอื่นๆ ได้ที่ MikaNutra.com